Yalnız millisekundlarda deyil, faydalı və müvafiq nəticələr vermək üçün Google axtarış alqoritmləri bir milyon deyil, yüz milyonlarla veb səhifəni axtarış indeksində sıralayır. Bu sıralama sistemləri axtardığınız və alacağınız məlumatları təhlil edən bir sıra alqoritmlərdən ibarətdir. Bu yazıda Google axtarış alqoritmləri və onların necə işlədiyindən danışırıq.

Google Axtarış Alqoritmləri  sözü necə təhlil edir?

Düzgün cavabları təqdim etmək alqoritmlər üçün axtarış sözünün mənasını anlamaq vacibdir. Buna görə əlaqəli məlumatlar olan səhifələr tapmaqda ilk addım, axtarış sorğularındakı sözlərin nə demək olduğunu təhlil və analiz etməkdir. Kataloqda hansı sözləri axtarmaq və axtarmaq lazım olduğunu həll etmək üçün dil modelləri hazırlanmışdır.

Bu, orfoqrafiya səhvlərini şərh etmək qədər sadə görünür və təbii dil anlayışı ilə bağlı son araşdırmaları tətbiq etməklə, daxil etdiyiniz sorğunun növünü başa düşməyə çalışır. Məsələn, sinonimlər üzərində işləyən sistem, bir sözün bir çox tərifi olmasına baxmayaraq, axtarışınızı başa düşməyə kömək edir. Bu sistemin inkişaf mərhələləri altı ildən çoxdur ki, davam edir və dillərdəki axtarışların 36% -dən çoxunu yaxşılaşdırmışdır.

Alqoritmlər Googleda axtardığınız məlumatların kateqoriyasını başa düşməyə çalışır. Bu çox xüsusi bir axtarışdır yoxsa geniş bir sorğu? Məlumat üçün xüsusi bir ehtiyacı ifadə edən axtarışın arxasında “baxış”, “şəkillər” və ya “açılış saatları” kimi açar sözlər varmı? Həmin gün yayımlanan məzmunun  tapılmasını istədiyinizi ifadə edən açar sözlərdən istifadə etmisinizmi? Yaxud yaxınlıqdakı bir iş axtarırsınız və ya yerli məlumat istəyirsiniz?

Google alqoritmləri sorğularınıza necə uyğunlaşdırır?

Söz analizindən sonra alqoritm sorğuya uyğun və məlumatları daxil edən veb səhifələr axtarır. Axtardığınız zaman ən sadə səviyyədə alqoritmlər uyğun səhifələr tapmaq üçün indeksdə axtarış sözlərinizi axtarır. Bu açar sözlərin bir səhifədə, başlıqlarda, başlıqlar altında və ya mətnin gövdəsində nə qədər və harada göründüyünü təhlil edir.

Müvafiq açar sözlərə əlavə olaraq, alqoritmlər potensial axtarış nəticələrinin istifadəçilərə axtardıqlarını nə qədər verdiklərini ölçmək üçün ipuçlarını axtarır. Belə bir missal çəkək: “İtlər” axtardığınız zaman məzmunda yüzlərlə istifadə edilən “itlər” sözü olan bir səhifə istəməzsiniz. Google səhifənin sorğunuza cavab olduğunu və sadəcə sorğunuzu təkrarlamadığını başa düşməyə çalışır. Axtarış alqoritmləri səhifələrin müvafiq məzmunun, yəni it şəkillərinin, videoların və ya it cinslərinin siyahısını ehtiva etdiyini təhlil edir. Nəhayət, səhifənin sualınızla eyni dildə yazılıb-yazılmadığını yoxlayır. Nəticə olaraq sizin seçdiyiniz dildə səhifələrə üstünlük verir.

Faydalı səhifələrin çeşidlənməsi

Tipik bir sorğu üçün potensial müvafiq məlumatlara malik minlərlə hətta milyonlarla veb səhifələr var. Buna görə, bu veb səhifələrin nə qədər faydalı olduğunu qiymətləndirən alqoritmlər, ilk növbədə ən yaxşı səhifələrin sıralanmasına kömək etmək üçün yazılmışdır.

Bu alqoritmlər, məzmunun aktuallığından tutmuş axtarış sözlərinizin neçə dəfə göründüyünə və səhifənin yaxşı bir istifadə təcrübəsinə sahib olmağına qədər vebin təklif etdiyi ən yaxşı məlumatı tapmaq üçün yüzlərlə müxtəlif amilləri təhlil edir. Mövzuyla əlaqədar etibarlılığı və nüfuzu qiymətləndirmək üçün oxşar sorğularda bir çox istifadəçinin qiymətləndirdiyi saytları araşdırır. Mövzuya dair digər aparıczı saytları səhifəyə bağlayırsa (backlink), bu məlumatın yaxşı olduğuna işarədir.

İnternetdə təkrar açar sözlərin təkrarlanması və ya səhifə dərəcəsi keçəcək bağlantıların satın alınması kimi üsullarla axtarış nəticələrinin başında olmağa çalışan bir çox spam saytı var. Bu saytlar çox zəif bir istifadəçi təcrübəsi təmin edir və Google istifadəçilərinə zərər verə bilər və ya yanılda bilər. Beləliklə spamları aşkar etmək və Google vebmaster qaydalarını pozan saytları nəticələrdən çıxarmaq üçün fərqli alqoritmlər yazılır.

Konteksti nəzərə almaq

Məkan, axtarış tarixi və axtarış parametrləri kimi məlumatlar nəticələrinizi bu anda sizin üçün ən faydalı və əlaqəli olana uyğunlaşdırmağa kömək edir. Ölkəniz və hazırda olduğunuz məkana uyğun məzmun təmin etmək üçün istifadə olunur. Məsələn, Çikaqoda olsanız və “futbol” axtarırsınızsa, Google çox güman ki, Amerika futbolu və Çikaqo Bears-də nəticələr göstərəcəkdir. Londonda “futbol” axtarsanız, Google futbol nəticələrini və Premyer Liqanı daha yüksək qiymətləndirəcək. Axtarış parametrləri, üstünlük verilən bir dildə tənzimləmə və ya təhlükəsiz axtarışda olmaq (xalis nəticələrin süzülməsinə kömək edən bir vasitə) kimi faydalı ola biləcəyiniz nəticələrin vacib bir əlamətidir.

Bəzi hallarda nəticələr son axtarış fəaliyyətiniz haqqında məlumatı istifadə edərək fərdiləşdirilə bilər. Məsələn, “Barselona” nı axtarırsınızsa və bu yaxınlarda “Barselona vs Arsenal” ı axtarmısınızsa, bu şəhər deyil, futbol klubu haqqında məlumat almaq istədiyiniz vacib bir məqam ola bilər. Myaccount.google.com-da axtarış təcrübənizi yaxşılaşdırmaq üçün hansı axtarış fəaliyyətindən istifadə edildiyini, o cümlədən Google hesabınıza hansı məlumatları daxil etdiyinizi yoxlaya bilərsiniz.

Ən Yaxşı Nəticələri Göstərmək

Nəticələrinizə xidmət etmədən əvvəl, bütün müvafiq məlumatların necə bir araya gəldiyi qiymətləndirilir. Axtarış nəticələri arasında yalnız bir mövzu var və ya birdən çox mövzu var? Məhdud bir şərhə diqqət yetirən səhifələr çoxdur? Müxtəlif məlumat dəstləri, axtarış növü üçün ən faydalı olan formatlarda təqdim edilməyə çalışılır. Veb inkişaf etdikcə daha çox sorğuya daha yaxşı nəticələr vermək üçün sıralama alqoritmləri daim inkişaf etdirilir.